Wykorzystanie koksu w produkcji materiałów odlewniczych

Koks jest nie tylko dobrym materiałem opałowym, ale bywa też wykorzystywany w wielu procesach przemysłowych. Jest używany na przykład w produkcji materiałów odlewniczych. Jakie właściwości koksu sprawiają, że nadaje się on do stosowania w zakładach przemysłowych zajmujących się odlewnictwem? Do czego konkretnie potrzebny jest koks odlewniczy? Wyjaśniamy w artykule.

W jaki sposób produkuje się koks odlewniczy?

Koks powstaje poprzez poddawanie węgla kamiennego intensywnej obróbce cieplnej. Odbywa się ono w bardzo wysokich temperaturach w specjalnych piecach koksowniczych. Sposób produkcji wpływa na większą wartość opałową koksu oraz mniejszą niż w zwykłym węglu liczbę zanieczyszczeń. Specjalną odmianę koksu, zwaną koksem odlewniczym, produkuje się przy użyciu odpowiednich mieszanek wsadowych, które muszą odznaczać się wysoką spiekalnością, by tworzyć spieki koksowe. Koks odlewniczy jest wytwarzany w niższych temperaturach niż metalurgiczny, ale za to jego produkcja trwa dłużej.

Zastosowanie koksu w odlewnictwie

Koks znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle – używa się go do między innymi w procesach odlewniczych do wytwarzania stopów żelaza i metali kolorowych takich, jak cyna, cynk, miedź i ołów. Takie stopy metali i żelaza wlewa się do form, aby uzyskać produkt o konkretnym kształcie i właściwościach. Koks odlewniczy służy więc jako paliwo do topienia żeliwa – w tym procesie pełni funkcję stabilizatora oraz czynnika pozwalającego utrzymać odpowiednio wysoką temperaturę obrabianego materiału. Ponieważ koks odlewniczy ma wyższą jakość od metalurgicznego, to bardziej nadaje się do produkcji surówki. Z tego surowca wytwarza się też wapno palone i bazaltowe materiały izolacyjne – wełnę szklaną i wełnę mineralną skalną.

Jakie właściwości powinien mieć koks do produkcji materiałów odlewniczych?

Ten rodzaj koksu musi być szczególnie wytrzymały po to, by ziarna się nie rozkruszały. Ze względu na wysoką wytrzymałość koksu odlewniczego nie da się go zastąpić innym koksem, na przykład metalurgicznym. Bryłki koksu odlewniczego są zwykle większe od kawałków koksu metalurgicznego i bardziej sztywne. Ich dokładny rozmiar powinien zależeć od rodzaju i wielkości pieca służącego do wytopu żeliwa. Dimex i inni producenci koksu odlewniczego umożliwiają dokonanie wyboru pomiędzy koksem o różnych wielkościach. Aby koks miał możliwie jak największy potencjał energetyczny musi zawierać odpowiednio dużą liczbę czynników balastowych. Jednocześnie nie powinien mieć zbyt wiele substancji szkodliwych, które mogłyby przedostać się do stopu.