Przegląd tworzyw sztucznych wykorzystywanych w przemyśle

Tworzywa sztuczne są jednym z najpowszechniej wykorzystywanych surowców. Dzięki swoim właściwościom użytkowym i wysokiej odporności na czynniki zewnętrzne są używane jako materiały do produkcji szerokiej gamy produktów od komponentów maszyn i urządzeń przemysłowych aż po przedmioty codziennego użytku. Dla ich popularności duże znaczenie mają także ogromne możliwości ich pozyskiwania i przetwarzania.

Jakie są rodzaje tworzyw sztucznych?

Tworzywa syntetyczne są materiałami tworzonymi w specjalnie przeprowadzanych reakcjach, powstającymi ze składników organicznych i nieorganicznych, dających efekt w postaci wielocząsteczkowych polimerów. Mogą one powstawać za sprawą łączenia się dużych ilości identycznych monomerów (polimeryzacja) lub różnych monomerów i wytworzenia z nich nowego związku przy wydzielaniu produktów ubocznych (polikondensacja) albo bez tego procesu (poliaddycja). Podstawowe rodzaje tworzyw to elastomery, które wskutek nacisku ulegają czasowemu odkształceniu i plastomery, zachowujące swój kształt mimo obciążenia. Wśród tej grupy występują dwa rodzaje związków termoplasty i duroplasty. Termoplasty łatwo ulegają uplastycznieniu w podwyższonej temperaturze i twardnieją po jej obniżeniu, przy czym proces ten może być powtarzany wielokrotnie. Duroplasty po jednorazowym utwardzeniu nie mogą być ponownie uplastycznione.

W zastosowaniach przemysłowych wykorzystuje się różne rodzaje tworzyw. Do stosowanych na najszerszą skalę należą polistyren (PS), poli (tereftalan etylenu) (PET), polichlorek winylu (PVC), polipropylen (PP), polietyleny – wysokiej gęstości (HDPE) i niskiej gęstości (LDPE), a także poliuretany (PU). Na wysokim poziomie utrzymuje się także sprzedaż tworzyw sztucznych o węższym zastosowaniu, takich jak kopolimer akrylonitrylowo-butadienowo-styrenowy (ABS), poliamid (PA) czy poliwęglan (PC). Istnieje także grupa tworzyw używanych tylko do wytwarzania określonych grup produktów, choćby aramidy (np. kevlar) lub politetrafluoroetylen (PTFE).

W jaki sposób przetwarza się tworzywa sztuczne?

Największa część tworzyw sztucznych wykorzystywanych w przemyśle jest przerabiana za pomocą różnych odmian obróbki termicznej. Do najczęściej stosowanych technologii należy wtryskiwanie używane na ogół do produkcji elementów o złożonym kształcie przez wprowadzanie uplastycznionego tworzywa do zamkniętej formy, nadającej mu odpowiednią geometrię. Do produkcji wyrobów cienkich np. folii lub długich m.in. uszczelek czy różnych profili służy wytłaczanie. W obu tych procesach może być użyty granulat, dostarczany m.in. przez firmę MAG-BAR, specjalizującą się w przetwórstwie tworzyw sztucznych. W pozostałych technologiach wykorzystuje się tworzywo w innych formach m.in. postaci cienkich arkuszy używanych np. w termoformowaniu lub mączki czy cieczy.