Jak powstaje koks?

Koks to produkt powstały na skutek obróbki węgla, który ze względu na swoją specyfikę jest wykorzystywany do ogrzewania domów oraz w procesach przemysłowych. Jak i gdzie powstaje? W jakim stopniu sposób wytwarzania koksu przekłada się na jego jakość oraz właściwości chemiczne i fizyczne? Po co się go produkuje i czym się różni od węgla? W artykule odpowiadamy na wszystkie te pytania.

Czym jest i jak przebiega koksowanie?

Aby wytworzyć koks należy poddać węgiel intensywnemu procesowi termicznemu w bardzo wysokich temperaturach, sięgających nawet powyżej 1000 °C. Taki proces nazywany jest koksowaniem. Konkretny poziom tych temperatur oraz struktura stosowanej mieszanki węglowej są uzależnione od przeznaczenia końcowej wersji produktu i jego oczekiwanej jakości – metalurgiczny koks obrabia się w temperaturach nieco wyższych niż koks odlewniczy.

Koksowanie odbywa się w ceramicznych komorach specjalnych pieców koksowniczych i trwa od 16 do 24 godzin. W koksowaniu wykorzystuje się rozdrobnione kawałki węgla kamiennego, które muszą posiadać odpowiednio wysokie zdolności spiekające, niezbędne do tworzenia spieków koksowych. Układane są w rzędach po kilkadziesiąt sztuk razem tworząc tak zwane baterie koksownicze. W surowcu nie może być zbyt wiele substancji lotnych, które mogłyby przyczynić się do rozpadania koksu i zmniejszenia jego wytrzymałości. Wyróżniamy dwa systemy obsadzania komór koksowniczych w piecach: zasypowy i ubijany. Gotowy koks jest za sprawą reakcji z tlenem wypychany z komór, a żeby ograniczyć jego ewentualne ubytki gasi się go za pomocą wody lub poddaje procesowi suchego chłodzenia.

Po co się wytwarza koks?

Koks ma mniejszą liczbę zanieczyszczeń od węgla, zawiera więcej czystego węgla pierwiastkowego, dlatego jego wartość opałowa jest większa i może być używany do ogrzewania domów. Poddawany koksowaniu surowiec jest pozbawiany nadmiaru gazów, cieczy i substancji organicznych, a w trakcie tego procesu powstają produkty uboczne w postaci gazu koksowniczego oraz smoły. Sposób produkcji koksu ma wpływ na jego wytrzymałość. Nadaje się więc do wytwarzania stali, redukowania rudy żelaza do surówki czy służy jako paliwo do wytapiania stopów żelaza i metali. U sprzedawców i dostawców koksu, takich jak Dimex, można kupić zarówno koks opałowy, jak i odlewniczy oraz przemysłowy. Koks jest więc bardzo pożądanym surowcem, który ma wszechstronne zastosowanie w naszych domach oraz w przemyśle i branży budowlanej.